12/11/07

REMAKE



Ποιος ξυπνώντας το πρωί, σκέφτεται ότι θα ’θελε να υποφέρει όλη μέρα; Άμεσα ή έμμεσα, συνειδητά ή ασυνείδητα ότι κάνουμε, ότι επιλέγουμε, ότι ονειρευόμαστε στην ζωή μας πηγάζει από την βαθιά ανάγκη που έχουμε ευεξίας και ευτυχίας. Τι είναι όμως η ευτυχία, σε αντίθεση με την ευχαρίστηση και πως πρέπει να κατευθύνουμε την αναζήτηση μας; Μπορούμε να καλλιεργήσουμε την κλίση μας γι’ αυτήν όπως καλλιεργούμε τις γνώσεις και την εξυπνάδα μας; Μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που το μυαλό μας δέχεται την πραγματικότητα και να το εξασκήσουμε ώστε να μη επηρεάζεται από αρνητικά συναισθήματα; Ερωτήματα που μας ταλαιπωρούν ολόκληρη ζωή και στα οποία μπορεί να μην απαντήσουμε ποτέ αν δεν το επιδιώξουμε.

Σε συνέχεια ενός παλαιότερου post περί συνθετικής ευτυχίας, σας προτείνω τώρα την ομιλία του γεννημένου Γάλλου Matthieu Ricard, καλεσμένος σ’ ένα συνέδριο TED αφιερωμένο στις γνωσιακές επιστήμες. Ξεκίνησε ως μοριακός βιολόγος στο Γαλλικό Ινστιτούτο Παστέρ, έκανε τη διδακτορική του διατριβή με τον François Jacob, βραβείο Νόμπελ Ιατρικής το 1972, για να τα παρατήσει όλα κατόπιν ενός ταξιδιού στο Θιβέτ και να γίνει μοναχός βουδιστής από το 1972. Επίσημος διερμηνέας για τη γαλλική γλώσσα του Δαλάï Λάμα, φωτογράφος, γνωστός συγγραφέας ζει και δραστηριοποιείται στα Ιμαλάϊα. Μεσολαβεί μεταξύ βουδιστών και ερευνητών στις γνωσιακές επιστήμες και συνεργάζεται σε επιστημονικές μελέτες(1, 2), και η φήμη του τον έχει καθιερώσει αν όχι ως « ο ευτυχέστερος του κόσμου» τουλάχιστον ως ένας ευτυχισμένος άνθρωπος...

6 σχόλια:

  1. θα κρατήσω ένα κομμάτι.Το μυαλό μπορεί να εκπαιδευτεί για να νοιώσει ευτυχία.

    Βέβαια έχω τις επιφυλάξεις μου γιατί απλά είμαι προκατειλημένος με τους χαριτωμένους βουδιστές μοναχούς με την πραότητα και την ηρεμία τους...που θα βρω το χρόνο για διαλογισμό στο βουνό?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Θα παραλάξω λιγάκι το ερώτημα σε "μπορεί ο νούς να εκπαιδευτεί για να νιώσει ο άνθρωπος ευτυχία;". Αυτό, γιατί θεωρώ πως το μυαλό είναι εργαλείο του νού. Ο Ματιέ λέει σχετικά "..συναίσθημα θα ονόμαζε κανείς - με βουδιστικούς όρους μιλώντας - αυτό που διέπει και ρυθμίζει το νού και τον κάνει να υιοθετεί μια ορισμένη προοπτική ή θέαση των πραγμάτων".
    Έχω την εντύπωση οτι βιώνουμε μια ιδιότυπη "δικτατορία" του μυαλού, που μας οδήγησε σε προσπάθεια εκλογίκευσης των πάντων και μας απομάκρυνε απο τις υπόλοιπες αισθήσεις, που αποτελούν όμως συστατικά της λειτουργίας της νόησης.

    Ο Ματιέ είναι μέλος της ομάδας του Δαλάι Λάμα που σε συνεργασία με τον Goleman και μια ομάδα νευροεπιστημόνων, έγραψαν το βιβλίο "Καταστροφικά Συναισθήματα" και το οποίο βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον.

    Biologe, καταλαβαίνω την επιφυλακτική σου στάση απέναντι σε βουδιστές μοναχούς και συμπληρώνω πως είμαστε όλοι λίγο καχύποπτοι σε κάθε μορφή "ιερατείου" γιατί οι εμπειρίες μας απο τα δικά μας "ιερατεία" και τους "μοναχούς" κάθε μορφής, δεν είναι και οι καλύτερες. Εξίσου παρεξηγημένη νομίζω είναι και η έννοια του διαλογισμού. Γι αυτό όμως θα τοποθετηθώ (sic!) μια άλλη φορά γιατί ήδη έκανα κατάχρηση του χώρου και της φιλοξενίας, για την οποία και ευχαριστώ! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @ΒιοΛόγο. Κρατάω κι ‘γω τη δυνατότητα βελτίωσης που έχουμε σ’ αυτόν τομέα, αλλά δεν περιορίζω την προσωπική άσκηση που χρειάζεται στο Βουδισμό, στο οποίο είναι αλήθεια δεν έχω εμβαθύνει. Το ζητούμενο για μένα είναι η αναζήτηση που μπορεί να περνάει απ’ το μάθημα γιόγκα της γειτονίας, τον πνευματικό ορθόδοξο (υπάρχουν), τη γιαγιά κτλ. Πάντως είναι αλήθεια πως η πραότητα και η ηρεμία των μοναχών αυτών απέχει τόσο απ’ το ταμπεραμέντο μας και την κουλτούρα μας.
    @soduck. Δεν έκανες καμία κατάχρηση χρόνου. Η ευχαρίστηση του blogging είναι και στα προσωπικά σχόλια που λαμβάνεις. Στα αγγλικά και ο νους και το μυαλό λέγονται mind αν και υπάρχει η λέξη intellect, και καλά κάνεις και το διευκρινίζεις. Συμφωνώ με σένα περί ιδιότυπης "δικτατορίας" του μυαλού. Οι νοητικές δυτικές συνήθειές μας έχουν αφήσει τη μεταφυσική διαίσθηση που συνοδεύει κάθε εκδήλωση ζωής στην άκρη και έχουν προσκολλήσει σε μια εκλογικευμένη περιγραφή της πραγματικότητας. Ίσως να μας επαναφέρουν στον πραγματικό δρόμο οι αισθήσεις Ευχαριστώ για την αναφορά στο βιβλίο που λες. Είναι μια επιστημονική συζήτηση με το Δαλάι Λάμα και βρήκα τον τίτλο στα γαλλικά [Un dialogue scientifique avec le Dalaï Lama , Dalaï-Lama, Daniel Goleman, Editeur Robert Laffont, 10/2003, ISBN 2221093011]. Αν θες, πες μας τα στοιχεία της ελληνικής έκδοσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τα στοιχεία του βιβλίου είναι
    "ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ, Daniel Goleman, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2005, ISBN 960-442-012-7".
    Ο Goleman έγινε γνωστός στην Ελλάδα απο το πρώτο του βιβλίο που επίσης είναι αξιοπρόσεκτο.
    "Συναισθηματική Νοημοσύνη, Daniel Goleman, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998, ISBN 960-344-230-5"

    Και αφού η μέρα ξεκίνησε "βιβλιογραφικά", να αναφερθώ σε ένα ακόμα βιβλίο που προσπαθώ να διαβάσω αυτές τις μέρες και που αναφέρεται στη "γνώση" και το "γιγνώσκειν" (Knowledge και Cognition αντίστοιχα)και όχι μόνο. Παρά τον δύστροπο τίτλο του, έχει πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη διαδικασία της γνώσης (που κατα την ταπεινή μου άποψη συνδέονται άμεσα με το νού και το μυαλό). Είναι το :
    "Μεταγνωστικές Διεργασίες και Αυτο-ρύθμιση, Αναστασία Κωσταρίδου -Ευκλείδη, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2005, ISBN 960-442-131-X".
    Η κ. Ευκλείδη είναι Καθηγήτρια Πειραματικής και Γνωστικής Ψυχολογίας στο ΑΠΘ. Το αναφέρω γιατί το θέμα το προσεγγίζει απο την ψυχολογική του πλευρά χωρίς όμως να αφήνει έξω το φιλοσοφικό ξεκίνημα των εννοιών που αναλύει.

    :) Καλημέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Σ’ ευχαριστώ πολύ για όλες αυτές τις πληροφορίες και καλή σου μέρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Σωστή ο διαχωρισμός μυαλού και νου.Ευχαριστώ για τη διόρθωση.Για τη συναισθηματική νοημοσύνη αγνοώ παρα μόνο ότι έχω ακούσει απο εδώ και από εκεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή