19/4/08

Τοξότης με ωροσκόπο Ταύρου αναζητά την τύχη του…

Όλοι οι εμπλεκόμενοι με το σκάνδαλο ντόπινγκ της εθνικής ομάδας άρσης βαρών έκαναν μάλλον ένα μεγάλο σφάλμα. Έπρεπε να είχαν ακούσει τις προσωπικές τους αστρολογικές προβλέψεις για το έτος 2008 ή τουλάχιστον να παρακολουθούσαν σε ημερήσια βάση τη live εκπομπή καμιάς αστρολόγου-επιστήμονα. Δε μπορεί…θα τους είχε προειδοποιήσει ότι παίζουν με το μπαρούτι …

Μια στιγμή όμως, επιστήμονα είπατε; Σαφώς, αφού οι αστρολόγοι θεωρούν ότι η αστρολογία είναι επιστήμη, και όχι απλώς μια πανάρχαια μαντική πρακτική. Όντως, δεν αναφέρονται σε τίποτα υπερφυσικό ή μεταφυσικό όπως η αριθμολογία, μαντική τύπου κρυστάλλινη μπάλα, χαρτομαντεία, καφεμαντεία, χειρομαντεία και tutti frutti! Το αντικείμενο μελέτης τους είναι ένας αστρονομικός χάρτης που σκιαγραφείται την ώρα που γεννιόμαστε. Πως το δημιουργούν και το μελετάνε είναι το θέμα γιατί ένας κούκος δε φέρνει την άνοιξη και η προσέγγιση της αστρολογίας αναιρεί αυτό ακριβώς που χαρακτηρίζει την επιστήμη.

Τι είναι όμως η επιστήμη;

Είναι η σχετική γνώση που έχουμε για φαινόμενα του έμβιου και άψυχου κόσμου. Την έχουμε αποκτήσει ακολουθώντας τρεις συντεταγμένες: την παρατήρηση, τον πειραματισμό και τους νόμους. Η παρατήρηση φαινομένων είναι όσο το δυνατόν πιο αμερόληπτη, με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια μέσω της μέτρησης και ανεξάρτητη από πίστη, συναίσθημα κλπ. Ο πειραματισμός απ’ την άλλη, είναι το σύνολο των παρατηρήσεων ενός φαινομένου που έχει γίνει κάτω από σαφέστατα προσδιορισμένες συνθήκες και που έχει χαρακτήρα επαναλήψιμο, προβλέψιμο αλλά και αναιρέσιμο. Όταν τα φαινόμενα που παρατηρούνται δείχνουν την ύπαρξη σταθερής σχέσης μεταξύ τους, τότε προτείνεται η ύπαρξη νόμων που θα τα ενώσουν.
Οι νόμοι εξακριβώνονται πάντα χωρίς δογματισμό, εφόσον είναι η δυνατότητα να αναιρέσεις τα συμπεράσματα σου που προσδίδει το επίθετο "επιστημονικό" σε μια θεωρία. Έτσι, η κάθε επιστημονική θεωρία μπορεί να ανατραπεί από μια εξαίρεση και να δώσει θέση σε άλλο νόμο πιο ακριβή. Η πρόοδος της γνώσης επιτυγχάνεται σταδιακά, περνώντας συνεχώς από το κόσκινο της κριτικής και της επιδοκιμασίας μέχρι να επιτευχθεί ομοφωνία απόψεων επί του θέματος.

Ορίστε ένα απλό παράδειγμα. Πιάσετε ένα πιάτο, βάλτε το στο ύψος των ματιών σας και αν το αφήσετε, το πιάτο θα πέσει. Μπορείτε να παρατηρήσετε την πτώση, να μετρήσετε την ταχύτητα πτώσης και να επαναλάβετε την άσκηση στον αιώνα τον άπαντα. Το αποτέλεσμα θα είναι πάντα ίδιο. Κομμάτια πορσελάνης στο πάτωμα. Μόνο αν αλλάξετε τις αρχικές συνθήκες και πάρετε ένα πλαστικό πιάτο π.χ. θα δείτε κάτι άλλο… Και ο λόγος της πτώσης είναι ο νόμος της βαρύτητας που εισήγαγε ο I. Newton πριν διακόσια χρόνια, ο οποίος δεν αμφισβητείται πλέον αν και η φυσική εξελίχθηκε δραματικά από την εποχή του Newton με την εμφάνιση της κβαντικής φυσικής και της θεωρίας της σχετικότητας.

Αντιθέτως, η αστρολογία στηρίζεται σε “γεγονότα”, που δεν παρατηρούνται, δεν είναι μετρήσιμα, ούτε μπορούν να επαναληφθούν πειραματικά από οποιονδήποτε. Μόνο οι ίδιοι αστρολόγοι μπορούν και δε συμφωνούν πάντα μεταξύ τους... Η αστρολογία ορίζει, χωρίς καμία απόδειξη αλλά ως δόγμα, ότι υπάρχει μια άμεση σχέση μεταξύ του αστερισμού κατά τη μέρα της γέννησης μας, και τις ικανότητες ή την συμπεριφορά μας ακόμα και του πεπρωμένου μας…Αγνοεί παντελώς τις σχετικές αποστάσεις των πλανητών και των αστεριών, χρησιμοποιεί έναν απαρχαιωμένο και χωρίς αστρονομική ακρίβεια ηλιακό σύστημα με μόνο πέντε πλανήτες και δε μπορεί να εξηγήσει με τη σημερινή φυσική πώς τα αυθαίρετα επιλεγμένα αστέρια και οι πλανήτες μπορούν να μας επηρεάσουν!

Εντάξει, ο μη επιστήμονας άνθρωπος αναζητά συνήθως όχι επιστημονική γνώση αλλά προτιμά το συναίσθημα, το όνειρο, τη μαγεία και ψάχνει για εξηγήσεις γι’ αυτά που του συμβαίνουν και τον ξεπερνούν. Η αστρολογία τον ενώνει με το σύμπαν, του δίνει μια δικαιολογία για το παρόν, τον κατευθύνει για το μέλλον και τον διευκολύνει στην απλή ψυχολόγηση των ανθρώπων γύρω του…

Όμως, η επιστήμη (στην περίπτωση μας θα ήταν η αστρονομία) μπορεί να προσφέρει στον άνθρωπο πολύ περισσότερο από απλές γνώσεις και περισσότερη διαύγεια. Τον συνδέει και αυτή με το σύμπαν και του χαρίζει μια μαγεία πολύτιμη που στηρίζεται σε πραγματικά φαινόμενα (σκεφτείτε ότι είμαστε φτιαγμένοι από αστρική σκόνη…). Ερχόμαστε λοιπόν στο θέμα της μετάδοσης της γνώσης από τους επιστήμονες: δεν αρκεί η παρουσίαση των φαινομένων σαν ένα άμορφο σωρό από ατελείωτες λεπτομέρειες ή σαν μια φανταχτερή περιγραφή με σκοπό τον εντυπωσιασμό. Αυτό δεν κερδίζει «οπαδούς». Το ζητούμενο είναι να μεταδοθεί ένας τρόπος σκέψης και το νόημα/ "νόμος" πίσω από τα φαινόμενα, με άλλα λόγια να γίνει εκπαίδευση όπως εννοείται με τη λέξη “educate”. Από τα λατινικά e-ducere, το να οδηγείς προς τα έξω αλλά ή/και e-ducare, δηλαδή το να πλάθω ή να προπονώ. Προς τα έξω, πού όμως; Μήπως στην απεραντοσύνη που μας περιβάλει αλλά και μας κατοικεί;

Όσο για την ψυχολογική και αγχολυτική δράση της αστρολογίας…δεν έχουμε τίποτα καλύτερο να ακολουθήσουμε; Η αλήθεια της ύπαρξης και του πεπρωμένου μας σίγουρα δεν περιλαμβάνεται στις σελίδες ενός αστρολογικού εγχειριδίου. Είναι πολύ πιο κρυφή και μυστηριώδης από ότι νομίζουμε, και ανακαλύπτεται δύσκολα, αν ποτέ. Οπότε η πρόταση είναι «go get it» στον πραγματικό κόσμο και μη φοβάσαι τίποτα…

Μη σας πιάσω λοιπόν να διαβάζετε το ωροσκόπιο σας, γιατί θα σας μαλώσω…

Υ.Γ. Ευχαριστώ πολύ τον καθηγητή Watson και τη φίλη μου Π.Λ. για την έμπνευση.

5 σχόλια:

  1. Ένα από τα καλύτερά σου ποστς...και θα μπορούσε κάλλιστα να ονομασθεί το μανιφέστο του επιστήμονα.Δογματισμός, συναισθήματα και υποκειμενικότητα είναι παράγοντες που ναι μεν σε κάποιο φιλοσοφικό επίπεδο έχουν άλλη βαρύτητα αλλά στην προαγωγή της γνώσης όχι.Ανάμεσα από μετρήσεις, όργανα, υποθέσεις,αναζητήσεις και άπειρο brainstorming να χτυπάνε τα μηνίγγια και να συνεχίζεις,ο επιστήμονας είναι εκεί για να προσφέρει.Όχι να κερδίσει αλλά να βγάλει προς τα έξω (το έθεσες άψογα) την αλήθεια.

    Τα υπόλοιπα για αστρολογίες, καφεμαντείες και φενγκ σουι θα υπάρχουν όσο ο άνθρωπος (κι όχι μόνο ο μέσος)είναι ανασφαλής και φοβούνται το γεγονός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Όλα τα λεφτά του θέματος είναι για μένα δυο λέξεις – το αναιρέσιμο (των επιστημονικών θεωριών) και το e-ducere (ρόλο καθοδήγησης προς τα έξω του επιστήμονα)...
    Αυτά τα δυο μαζί, μας επιβαρύνουν, στο μέτρο που μπορούμε και καταλαβαίνουμε, μ’ ένα ρόλο truth fighters...αν θέλουμε να είμαστε σωστοί freedom fighters…

    Άσχετο: ευτυχώς που αρνήθηκες να πεις το αστρολογικό σου ζώδιο στο ποστ σου...χαχαχα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. είμαι Σκορπιός με Ταύρο και γουστάρω να διαβάζω το ωροσκόπιό μου!
    [by the way, dear PhD, στο "διαβάζεται" 2 lines from end εννοείς ..."διαβάζετε"]

    συμφωνώ 1000% με το Βιολόγο [ίσως για 1η φορά!!!] ναι! είναι ίσως η καλύτερη ανάρτησή σου!

    όσο για το τι εστί Επιστήμη...
    στας Αγγλίας...η νομική, οι λογοτεχνίες και η φιλοσοφική είναι ...arts...
    εδώ στην Ελλάδα, είναι επιστήμες ! ???

    άβυσος η ψυχή των δικηγόρων, μμμ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Hello. This post is likeable, and your blog is very interesting, congratulations :-). I will add in my blogroll =). If possible gives a last there on my blog, it is about the Perfume, I hope you enjoy. The address is http://perfumes-brasil.blogspot.com. A hug.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ιστορικά η επιστήμη ξεκίνησε από τη φιλοσοφία σαν άσκηση της λογικής για την διασαφήνιση των μυστηρίων του κόσμου. Σήμερα, έχουμε τις φυσικές, τις ανθρωπιστικές και τις κοινωνικές επιστήμες και η φιλοσοφία από το τέλος του (δυτικού) μεσαίωνα δε θεωρείται επιστήμη (και όχι μόνο στο Ην. Βασίλειο). Στην Ελλάδα, δεν ξέρω τι γίνεται...

    H ψυχή των δικηγόρων πως εμφανίζεται;

    ΑπάντησηΔιαγραφή