Gustav Klimt, Der Kuβ, 1907-1908[ΟΤΑΝ Ο ΝΙΚΟΛΑ ΛΕΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΛΑ «ΤΙ ΑΜΟ» ΚΑΙ ΤΗ ΦΙΛΑΕΙ.]
«Το φιλί είναι μια αίτηση στο δεύτερο όροφο για να μάθουμε αν ο πρώτος είναι ελεύθερος...» λέει με χιούμορ ο Α. Karr. Όντως, είναι εύκολο να περάσεις από ένα βλέμμα σ’ ένα φιλί, αλλά ακόμα ευκολότερο το φιλί να γίνει πολύ περισσότερο. Όλα τα σημάδια/ πληροφορίες που μας έχουν γοητεύσει, συνειδητά ή ασυνείδητα, αποκτούν μεγαλύτερη ένταση όταν προκύπτει σωματική επαφή. Έτσι το φιλί έρχεται, με την λογική της βιολογίας, να σφραγίσει την επιλογή αποδεκτού ταιριού. Για παράδειγμα, το σάλιο θα δώσει πληροφορία για το μόριο MHC που λέγαμε στο προηγούμενο επεισόδιο, αλλά και θα μεταφέρει από τον άνδρα στη γυναίκα και λίγη από την τεστοστερόνη του, η κύρια αρσενική φυλετική ορμόνη, η οποία λειτουργεί και σαν φυσικό αφροδισιακό…
Και η συνάντηση ψυχής και σώματος δυο ανθρώπων πυροδοτεί μια απίστευτη αλληλουχία ορμονικών και νευρολογικών αντιδράσεων.
Καταρχάς, αυξάνεται η παραγωγή της ορμόνης και νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνης, η οποία είναι μια ουσία κλειδί στο εγκεφαλικό σύστημα αναγνώρισης και ενίσχυσης συμπεριφορών που μας προσφέρουν ευχαρίστηση. Κερδίζω τους φίλους μου σε μια μαραθώνια παρτίδα πόκερ… τρώω ένα καταπληκτικό γεύμα σε όμορφο εστιατόριο… και νιώθω πολύ ευχαριστημένος; Η ντοπαμίνη που διαχύθηκε στα υπόλοιπα σημεία του εγκεφάλου μου φταίει. Στον έρωτα, εκείνη συμβάλει στα αισθήματα εξάρτησης ακόμα και έκστασης που μου προκαλεί το αγαπημένο πρόσωπο.
Και είναι γεγονός, η φλογερή ερωτική διέγερση είναι εφήμερη από μερικές μέρες σε μερικούς μήνες, ο οργανισμός συνηθίζει στην ουσία πρόδρομη της ντοπαμίνης, αναπτύσσει αντοχή και δεν προκαλούνται πλέον οι ψυχοσωματικές αντιδράσεις που είχαμε στα αρχικά στάδια της ερωτικής σχέσης.
Ευτυχώς, τη σκυτάλη παίρνουν άλλες ορμόνες, και έτσι ξεφεύγουμε από την παρομοίωση μ’ ένα καλό γεύμα… Κατά την ερωτική συνεύρεση, μας πλημμυρίζουν ενδορφίνες, μορφινομιμητικές, που εκκρίνονται απ’ τον εγκέφαλο, μειώνουν το άγχος και μας χαρίζουν ένα αίσθημα ηρεμίας… Από άλλα σημεία του εγκεφάλου παράγονται η σεροτονίνη, τα επίπεδα της οποίας ρυθμίζουν καθοριστικά την διάθεση μας, και η οξυτοκίνη ή ορμόνη-σύνδεσμος. Αυτή είναι η ορμόνη που «καλλιεργεί» το αίσθημα δεσμού προς το αγαπημένο πρόσωπο και η έκκριση της γίνεται με την απλή αφή/ χάδι. Για παράδειγμα, οι γυναίκες κατά τον τοκετό και αμέσως μετά παράγουν πολύ την οξυτοκίνη που συνεισφέρει στο ισχυρό αίσθημα δεσμού με το βρέφους.
Αρχίζει λοιπόν να διαφαίνεται πως biologically speaking…το μοτίβο είναι από έντονη συναισθηματική και σωματική εμπειρία που είναι ο έρωτας, καλλιεργείται ένα αίσθημα δεσμού, σταθερότητας και ασφάλειας μεταξύ των ερωτευμένων. Επιτέλους, μπορούμε να κοιμόμαστε πιο ήσυχα, να τρώμε και κάτι τι, να έχουμε πιο σταθερή διάθεση, να είμαστε πιο ήρεμοι…The bubble burst!
Τέλος, ο πίνακας των χημικών μεταβολών του ερωτοχτυπημένου εγκεφάλου ολοκληρώνεται με την διέγερση μιας πολύ μικρής εγκεφαλικής περιοχής που βρίσκεται συμμετρικά από την κάθε μεριά του εγκεφάλου. Εκεί χαρτογραφούνται ανεξίτηλα όλες οι συνήθειες και δεν ξεγράφονται. Αν θυμόμαστε μια για πάντα πώς να κάνουμε ποδήλατο ή πώς να οδηγούμε αυτοκίνητο, είναι χάρη σ΄ αυτήν. Μ’ άλλα λόγια, η εξέλιξη μας σπρώχνει να βρούμε ένα ταίρι και να δεθούμε μαζί του σταθερά, για χάρη των απογόνων και της μακρόχρονης προσπάθειας ανατροφής τους.
Ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στα διαφορετικά στάδια της ερωτικής μας ζωής ή η ερωτική μας ζωή προσαρμόζεται στις εγκεφαλικές μας εκκρίσεις…η κλασσική ερώτηση…το αυγό έκανε την κότα ή η κότα το αυγό… Αυτό που ξέρουμε σίγουρα είναι πως παρόλο τις δυσκολίες, πολλά σωματικά και ψυχικά οφέλη έχουν όσοι χαίροντα μια μακροχρόνια σχέση και ας έχουν φτάσει στο επίπεδο του κυριακάτικου «καφέ και εφημερίδα» (μια έκφραση στο σχετικό άρθρο του TIME που με έκανε να γελάσω)… Μη ξεχνάμε όμως ότι ο ψυχικός κόσμος και η ιστορία ζωής του καθενός μας χρωματίζουν τον τρόπο σκέψης και τις προσδοκίες μας προς τον άλλο φύλο και βάζουν τις πινελιές πάνω στο βασικό μοτίβο, κάνοντας την όλη υπόθεση ακόμα πιο σύνθετη.
Και κλείνω οριστικά το θέμα με ερώτησεις-παγίδες επειδή απαιτούν προσωπική τοποθέτηση-στάση…«μπορεί να ζήσει κανείς χωρίς έρωτα;» Αν όχι, πως μετουσιώνουμε το αρχικό αίσθημα πόθου σ’ ένα διαχρονικό συναίσθημα βαθύ και κυρίως ζωντανό; Πως καλλιεργείς την ικανότητα να ανακαλύπτεις τον άλλον de novo, ξανά και ξανά, γλιτώνοντας έτσι από την ρουτίνα της συνήθειας, που ότι και να λέμε δε λέει;
«Το φιλί είναι μια αίτηση στο δεύτερο όροφο για να μάθουμε αν ο πρώτος είναι ελεύθερος...» λέει με χιούμορ ο Α. Karr. Όντως, είναι εύκολο να περάσεις από ένα βλέμμα σ’ ένα φιλί, αλλά ακόμα ευκολότερο το φιλί να γίνει πολύ περισσότερο. Όλα τα σημάδια/ πληροφορίες που μας έχουν γοητεύσει, συνειδητά ή ασυνείδητα, αποκτούν μεγαλύτερη ένταση όταν προκύπτει σωματική επαφή. Έτσι το φιλί έρχεται, με την λογική της βιολογίας, να σφραγίσει την επιλογή αποδεκτού ταιριού. Για παράδειγμα, το σάλιο θα δώσει πληροφορία για το μόριο MHC που λέγαμε στο προηγούμενο επεισόδιο, αλλά και θα μεταφέρει από τον άνδρα στη γυναίκα και λίγη από την τεστοστερόνη του, η κύρια αρσενική φυλετική ορμόνη, η οποία λειτουργεί και σαν φυσικό αφροδισιακό…
Και η συνάντηση ψυχής και σώματος δυο ανθρώπων πυροδοτεί μια απίστευτη αλληλουχία ορμονικών και νευρολογικών αντιδράσεων.
Καταρχάς, αυξάνεται η παραγωγή της ορμόνης και νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνης, η οποία είναι μια ουσία κλειδί στο εγκεφαλικό σύστημα αναγνώρισης και ενίσχυσης συμπεριφορών που μας προσφέρουν ευχαρίστηση. Κερδίζω τους φίλους μου σε μια μαραθώνια παρτίδα πόκερ… τρώω ένα καταπληκτικό γεύμα σε όμορφο εστιατόριο… και νιώθω πολύ ευχαριστημένος; Η ντοπαμίνη που διαχύθηκε στα υπόλοιπα σημεία του εγκεφάλου μου φταίει. Στον έρωτα, εκείνη συμβάλει στα αισθήματα εξάρτησης ακόμα και έκστασης που μου προκαλεί το αγαπημένο πρόσωπο.
Και είναι γεγονός, η φλογερή ερωτική διέγερση είναι εφήμερη από μερικές μέρες σε μερικούς μήνες, ο οργανισμός συνηθίζει στην ουσία πρόδρομη της ντοπαμίνης, αναπτύσσει αντοχή και δεν προκαλούνται πλέον οι ψυχοσωματικές αντιδράσεις που είχαμε στα αρχικά στάδια της ερωτικής σχέσης.
Ευτυχώς, τη σκυτάλη παίρνουν άλλες ορμόνες, και έτσι ξεφεύγουμε από την παρομοίωση μ’ ένα καλό γεύμα… Κατά την ερωτική συνεύρεση, μας πλημμυρίζουν ενδορφίνες, μορφινομιμητικές, που εκκρίνονται απ’ τον εγκέφαλο, μειώνουν το άγχος και μας χαρίζουν ένα αίσθημα ηρεμίας… Από άλλα σημεία του εγκεφάλου παράγονται η σεροτονίνη, τα επίπεδα της οποίας ρυθμίζουν καθοριστικά την διάθεση μας, και η οξυτοκίνη ή ορμόνη-σύνδεσμος. Αυτή είναι η ορμόνη που «καλλιεργεί» το αίσθημα δεσμού προς το αγαπημένο πρόσωπο και η έκκριση της γίνεται με την απλή αφή/ χάδι. Για παράδειγμα, οι γυναίκες κατά τον τοκετό και αμέσως μετά παράγουν πολύ την οξυτοκίνη που συνεισφέρει στο ισχυρό αίσθημα δεσμού με το βρέφους.
Αρχίζει λοιπόν να διαφαίνεται πως biologically speaking…το μοτίβο είναι από έντονη συναισθηματική και σωματική εμπειρία που είναι ο έρωτας, καλλιεργείται ένα αίσθημα δεσμού, σταθερότητας και ασφάλειας μεταξύ των ερωτευμένων. Επιτέλους, μπορούμε να κοιμόμαστε πιο ήσυχα, να τρώμε και κάτι τι, να έχουμε πιο σταθερή διάθεση, να είμαστε πιο ήρεμοι…The bubble burst!
Τέλος, ο πίνακας των χημικών μεταβολών του ερωτοχτυπημένου εγκεφάλου ολοκληρώνεται με την διέγερση μιας πολύ μικρής εγκεφαλικής περιοχής που βρίσκεται συμμετρικά από την κάθε μεριά του εγκεφάλου. Εκεί χαρτογραφούνται ανεξίτηλα όλες οι συνήθειες και δεν ξεγράφονται. Αν θυμόμαστε μια για πάντα πώς να κάνουμε ποδήλατο ή πώς να οδηγούμε αυτοκίνητο, είναι χάρη σ΄ αυτήν. Μ’ άλλα λόγια, η εξέλιξη μας σπρώχνει να βρούμε ένα ταίρι και να δεθούμε μαζί του σταθερά, για χάρη των απογόνων και της μακρόχρονης προσπάθειας ανατροφής τους.
Ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στα διαφορετικά στάδια της ερωτικής μας ζωής ή η ερωτική μας ζωή προσαρμόζεται στις εγκεφαλικές μας εκκρίσεις…η κλασσική ερώτηση…το αυγό έκανε την κότα ή η κότα το αυγό… Αυτό που ξέρουμε σίγουρα είναι πως παρόλο τις δυσκολίες, πολλά σωματικά και ψυχικά οφέλη έχουν όσοι χαίροντα μια μακροχρόνια σχέση και ας έχουν φτάσει στο επίπεδο του κυριακάτικου «καφέ και εφημερίδα» (μια έκφραση στο σχετικό άρθρο του TIME που με έκανε να γελάσω)… Μη ξεχνάμε όμως ότι ο ψυχικός κόσμος και η ιστορία ζωής του καθενός μας χρωματίζουν τον τρόπο σκέψης και τις προσδοκίες μας προς τον άλλο φύλο και βάζουν τις πινελιές πάνω στο βασικό μοτίβο, κάνοντας την όλη υπόθεση ακόμα πιο σύνθετη.
Και κλείνω οριστικά το θέμα με ερώτησεις-παγίδες επειδή απαιτούν προσωπική τοποθέτηση-στάση…«μπορεί να ζήσει κανείς χωρίς έρωτα;» Αν όχι, πως μετουσιώνουμε το αρχικό αίσθημα πόθου σ’ ένα διαχρονικό συναίσθημα βαθύ και κυρίως ζωντανό; Πως καλλιεργείς την ικανότητα να ανακαλύπτεις τον άλλον de novo, ξανά και ξανά, γλιτώνοντας έτσι από την ρουτίνα της συνήθειας, που ότι και να λέμε δε λέει;
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου