3/1/07

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΠΕΡΙ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ


Όταν ακούμε μία ωραία ιστορία, βλέπουμε μια ωραία ταινία νοιώθουμε να μας πλημμυρίζει ένα ευχάριστο συναίσθημα. Αυτό συνδέεται με την παραγωγή από τον οργανισμό μας μιας χημικής ουσίας, ενός νευροδιαβιβαστή που λέγεται σεροτονίνη. Είναι μια από τις πολλές νευροδιαβιβαστικές ουσίες που μεσολαβούν στη μεταβίβαση ενός νευρικού σήματος (νευρικής ώσης) διαμέσου του κενού που υπάρχει ανάμεσα από δυο νευρώνες το οποίο λέγεται σύναψη. Η σεροτονίνη επηρεάζει άμεσα την διάθεση μας παίζοντας τον ρόλο του φυσικού αντικαταθλιπτικού. Το κατά πόσο συχνά θα νοιώσω ευτυχής ή όχι επηρεάζεται από το πόσο σεροτονίνη θα διακινήσω στον εγκέφαλο μου. Και δεν ήμαστε όλοι ίσοι προς αυτό.

Είναι οι άνθρωποι που μπορούν από την φύση τους να διακινήσουν πολύ σεροτονίνη και άλλοι που μπορούν μόνο λίγο1. Έτσι μερικοί άνθρωποι φαίνονται να είναι καλύτερα εξοπλισμένοι για να αντιμετωπίσουν τις αντιξοότητες της ζωής. Πιο εύκολα γελούν, χαίρονται την ζωή και η αναπάντεχη δυστυχία φέρει πάνω τους μικρότερο αντίκτυπο. Αντιθέτως οι άνθρωποι που μπορούν να διακινήσουν λίγη σεροτονίνη είναι πιο ευαίσθητοι λες και πληγώνονται από τα πάντα. Η δυνατότητα μεταφοράς μεγάλου ή μικρής ποσότητας σεροτονίνη εναπόκειται σε κληρονομικότητα, και αυτή είναι σύνθετη – όπως κληρονομούμε το χρώμα ματιών από τους γονείς μας.

Να συμπεράνουμε με βάση την γενετική ότι υπάρχουν δυο κατηγορίες ανθρώπων – η κατηγορία των άτρωτων και αυτή των ευαίσθητων που πληγώνονται εύκολα; Από μόνο μία παράμετρο κρέμεται το πόσο θα νοιώσω ευτυχής ή δυστυχής; Τόση ανισότητα υπάρχει μεταξύ μας; Ευτυχώς όχι, οι μοντέρνες τεχνικές απεικόνισης του εγκεφάλου και η κλινική νευρολογία/ ψυχολογία εμφανίζουν στο παιχνίδι ένα σημαντικό χαρτί την πλαστικότητα του εγκεφάλου που υπάρχει σε όλη μας την ζωή, με περιόδους μεγάλης και μικρότερης δραστηριότητας. Έχει αποδειχθεί ότι ο εγκέφαλος μας πλάθεται κυριολεκτικά από τις συναντήσεις μας, τα γεγονότα της ζωής μας, το πολιτιστικό μας περιβάλλον.

Άρα μπορούμε να μάθουμε να ήμαστε ευτυχισμένοι ανεξάρτητα από την γενετική μας αφετηρία; Το βιβλίο του Β. Cyrulnik εξηγεί γιατί όλα είναι δυνατά – ένα μήνυμα ελπίδας γεμάτο τρυφερότητα και ανθρωπιά 2,3.

1. Lesh L.P. et al., Science 274, 1996,1527-1531
2. Le Nouvel Observateur no2187, 5-11 Octobre 2006, p.6-13.
3. Cyrulnik Boris, De chair et d’ame, Editions Odile Jacob, Octobre 2006

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου